ترامپ روز گذشته دو آییننامه جدید را امضا کرد که در آن ممانعت از اعطای ویزا به شهروندان ۷ کشور (ایران، عراق، یمن، سودان، لیبی، سومالی، سوریه)، دستگیری مهاجران غیرقانونی با سوءسابقه و ساخت دیوار در مرز ایالات متحده و مکزیک آمده است.
این مراسم در وزارت امنیت داخلی انجام شد، جایی که به نامزد مورد نظر ترامپ، جان کِلی تحویل میشود. کلی در سه سال گذشته فرماندهی نیروهای آمریکایی در ایالتهای مرکزی، جنوبی و گوانتانامو را برعهده داشته است.
وزیر جدید، قبلاً در مورد بهرهگیری تروریستها از کانالهای مهاجرت غیرقانونی در جنوب ایالات متحده که از دغدغههای ترامپ بوده، اخطار داده بود و احتمالاً این همراستایی موجب پیشبرد سریعتر وعدههای سختگیرانه دانلد خواهد شد.
از دیدگاه کاردانی داخلی ایالات متحده باید گفت رئیسجمهور جدید آمریکا بنا دارد هر روز بهانه جدیدی به جریان غالب رسانههای آمریکا بدهد تا او را از ابعاد مختلف به نقد بکشند. او پیشتر هم به این رسانهها بیاعتنا بود. اما از دیدگاه روابط بینالملل نمیتوان به سادگی از ساخت بیسابقه دیوار ۳۲۰۰ کیلومتری در مرزهای آمریکا و مکزیک گذشت.
۱- در کاردانی داخلی: بهانهای طولانی برای نقد ترامپ
تحلیلگران واشینگتنپست که نهایت اختلافنظر خود را با دانلد ترامپ در طی مبارزات انتخاباتی با انتشار جنجالی فایل سخنان توهینآمیز او نسبت به زنان نشان داده بودند، دست به قلم برده و گسستن از ایجاد دوپارگی در میان ساکنان ایالات متحده، ۵ تابلو غیرمنطقیبودن تصمیم رئیسجمهور جدید را برشمردهاند:
حتی بلندترین دیوا نیز از بلندترین نردبامها کوتاهتر است
تصویر بالا مرز ۳۲۰۰ کیلومتری میان ایالات متحده و مکزیک را نشان میدهد
* بخشهای زیادی از این مرز، از رود یا کوه میگذرد که گسستن از دشواری دیوارکشی، نظارت بر آن دشوار است.
* بخشهای زیادی از مرز در جنوب ایالت تگزاس، ملک خصوصی است و دستگاه اجرا فدرال حق تصرف در آن را ندارد.
* چندین از خانوادههای آمریکایی و املاک آنها در صورت ساخت دیوار، در کشور مکزیک قرار خواهند گرفت و این اختلافات مرزی را تشدید میکند.
* حتی بلندترین دیوا نیز از بلندترین نردبامها کوتاهتر است. بنابر این نظارت شبانهروزی بر دیوار ۲۰۰۰۰ مایلی هزینه زیادی خواهد داشت.
* دستگیری کودکان شده و مهاجر در خاک آمریکا طی سه سال گذشته، بیشتر از میان مهاجران السالوادور و گواتمالا بوده است، نه مهاجران مکزیکی. آنها بواسطه باندهایی به ایالات متحده آورده میشوند که خیلی بهتر از مردم متداول راههای دورزدن دیوار را بلدند.
امتیاز ترامپ آن است که در برابر هجمه بیامان جناح مقابل، فعلاً از متکفل اکثریت جمهوریخواه در سنا و کنگره برخوردار است و اگر از فکر این اکثریت نیز شرکت بگیرد، قطعاً برخی اشتباهات عجولانهاش نیز دگرگون میشود. پال رایان رئیس مجلس نمایندگان با انتشار بیانیهای رسمی، اقدام ترامپ را تحسین کرده و آورده است:«ما متعهد هستیم تا با دستگاه اجرا در توقف ورود بیرویه مهاجران غیرقانونی از مرزهای جنوبی، محافظت از خاک وطن و اجرای کامل قانون همکاری کنیم.»
۲- در روابط بینالملل: آغاز عصر ملیگرایی نوین
اگر وعدههای ترامپ عملی شود، تاریخ ساخت این دیوار را میتواند آغاز عصر ملیگرایی نوین باشد، کمااینکه دیوار برلین نیز آغاز جنگ سرد را در اواسط قرن ۲۰ نوید داد. ترامپ همراه با این برنامه، دو قرارداد تجاری بزرگ با شرق آسیا و اروپای اروپای را لغو کرده، کارخانههای آمریکایی را با تهدیدات مکرر به بازگشت به خاک آمریکا فراخوانده و سختگیری بر مهاجران را در دستور کار قرار داده است.
رئیسجمهور جدید آمریکا تلویحاً با تمجید از رأی مردم بریتانیا در همهپرسی برگزیت، از تجزیه اتحادیه اروپا متکفل میکند و اعضای ناتو را به عدم متکفل نظامی در صورت اختصاصندادن ۲% از تولید ناخالص داخلیشان به امور نظامی تهدید کرده است.
اینها نشان میدهد اتفاق جدیدی در بلوک اروپا در جریان است که با روی کارآمدن چند ملیگرا در کشوی اروپایی (از جمله ترزا می در بریتانیا) و پیروزی احتمالی آنها در چند انتخابات دیگر طی سال جدید میلادی روند همگرایی را به تدریج تضعیف میکند. همگرایی کشوی بلوک اروپا پس از چشیدن شیرینی اتحاد در جنگ جهانی دوم و ترس از رشد امواج کمونیستی و چپگرا از سوی روسیه و اروپای شرقی شکل گرفته و پس از موفقیت در فروپاشی بلوک شرق به اوج خود در دهه ۱۹۹۰ رسید.
اما بحرانهای پیاپی مالی در دهه اخیر و موج سیلآسای مهاجران از سال گذشته احزاب ملیگرا را در کشوی اروپای تقویت کرد و روند جدیدی پس از حدود ۷۰ سال رخ نموده است.
فعلاً البته واکنشهای بینالمللی به دستور جدید ترامپ محدود بوده است. یکی از مقامات مکزیک از احتمال لغو دیدار هفته آینده میان انریکه پنیا نیهتو، رئیسجمهور مکزیک با دانلد ترامپ خبر داد. این تهدید میتواند اولین واکنش خارجی به دستور جدید ترامپ باشد. دانلد اما بیکار ننشسته، در توئیت جدید خود با اشاره به کسری تراز تجاری در روابط دو کشور، مکزیک را به لغو قرارداد نفتا تهدید کرده است.
منابع:
https://www.washingtonpost.com/graphics/national/challenges-building-border-wall
https://www.nytimes.com/2017/01/25/us/politics/refugees-immigrants-wall-trump.html?_r=0
http://www.foxnews.com/world/2017/01/25/official-mexico-president-considering-scrapping-us-trip.html
http://www.speaker.gov/press-release/statement-president-trumps-executive-actions-border-security